Niçin müzikten hoşlanıyoruz ?
Müzik nedir? Düz biçimde konuşarak söylenebilecek bir şeyin değişik ses
dalgaları ile söylenmesinden niçin hoşlanırız? Müzik niçin keyif veya tam aksi
hüzün duygusu verebiliyor?
Müzik aslında ses dalgalarının, belirli kurallar içinde bir düzene sokulmasıdır.
Bilindiği gibi, ses dalgalar halinde yayılır. Bir saniye içindeki dalga sayısı sesin
karakterini tespit eder. Saniyede 260 dalga yapan, yani titreşen ses 'Do'
notasıdır.
Bu şekilde 7 temel nota oluşur. Do-Re-Mi-Fa-Sol-La-Si. Son notadan sonra,
Do'nun titreşim sayısının bir katı kadar titreşimde daha ince bir Do gelir ki, bu
iki Do arasına bir oktav denir. İşte bu oktav, gam, akort denilen matematiksel
diziler, bir çeşit dizilerek müzik oluşturulur. Ancak tüm bunlar bize, bu
matematiksel diziden bihaber, Afrika yerlilerinin, dağ başındaki çobanın enfes
müziğini açıklayamaz.
Aslında kültürün müzik ve bundan alınan zevk üzerinde doğrudan ilgisi vardır.
Doğu müziğinde yukarıda belirtilen matematik dizilerdeki perdelerin arasında
karışık gezinilme, Afrika'da baş döndürücü ritimler, Avrupa'da ise notaların
ideal düzeni öne çıkar. Ancak bunlar da, değişik müzik türlerine ilgi duyan
bizlerin ve müziğin hoşlanılma nedenini açıklamaya yetmez.
Müzik ve dil yetenekleri birçok yönden birbirine benzemektedir. Bilimciler
insanların müzik yeteneği kazanmalarının, konuşmaya başlamaları ile aynı
zamanlara denk düştüğünü ileri sürüyorlar. Konuşma yeteneği şüphesiz daha iyi
bir iletişim ve yaşama şansı avantajını getirmiştir ama müziğin hangi ihtiyacı
karşıladığı hala meçhul.
Bebekler anlamlı kelimelere benzer sesler çıkarmaya başlarken aynı zamanda
şarkı söyler gibi mırıldanmaya da başlarlar. Uzun ve karışık cümleler kurmayı
becerdikçe, daha uzun ve karışık şarkıları söyleme yetenekleri de artar. Ancak
beynin konuşmaya kumanda eden kısmında hasar olan hastaların
konuşamamalarına rağmen müzik yeteneklerinin devam ettiği de görülmüştür.
Son zamanlarda, beynimizde müziği algılayan bir alıcı bulunabileceği tezi ileri
sürülmektedir. Eğer bir gün bu alıcı bulunsa bile, bunun niçin beynimize
konulduğunun sebebi yine anlaşılamayacaktır.
Öğretilme yoluyla bir çeşit dans yapabilen veya dans olarak algılanamayacak
hareketleri olan canlıları saymazsak, doğada müzik ve ritim duygusu sadece
insanda vardır. Bu özelliğin nedeni ise hala tam olarak açıklanamıyor.
dalgaları ile söylenmesinden niçin hoşlanırız? Müzik niçin keyif veya tam aksi
hüzün duygusu verebiliyor?
Müzik aslında ses dalgalarının, belirli kurallar içinde bir düzene sokulmasıdır.
Bilindiği gibi, ses dalgalar halinde yayılır. Bir saniye içindeki dalga sayısı sesin
karakterini tespit eder. Saniyede 260 dalga yapan, yani titreşen ses 'Do'
notasıdır.
Bu şekilde 7 temel nota oluşur. Do-Re-Mi-Fa-Sol-La-Si. Son notadan sonra,
Do'nun titreşim sayısının bir katı kadar titreşimde daha ince bir Do gelir ki, bu
iki Do arasına bir oktav denir. İşte bu oktav, gam, akort denilen matematiksel
diziler, bir çeşit dizilerek müzik oluşturulur. Ancak tüm bunlar bize, bu
matematiksel diziden bihaber, Afrika yerlilerinin, dağ başındaki çobanın enfes
müziğini açıklayamaz.
Aslında kültürün müzik ve bundan alınan zevk üzerinde doğrudan ilgisi vardır.
Doğu müziğinde yukarıda belirtilen matematik dizilerdeki perdelerin arasında
karışık gezinilme, Afrika'da baş döndürücü ritimler, Avrupa'da ise notaların
ideal düzeni öne çıkar. Ancak bunlar da, değişik müzik türlerine ilgi duyan
bizlerin ve müziğin hoşlanılma nedenini açıklamaya yetmez.
Müzik ve dil yetenekleri birçok yönden birbirine benzemektedir. Bilimciler
insanların müzik yeteneği kazanmalarının, konuşmaya başlamaları ile aynı
zamanlara denk düştüğünü ileri sürüyorlar. Konuşma yeteneği şüphesiz daha iyi
bir iletişim ve yaşama şansı avantajını getirmiştir ama müziğin hangi ihtiyacı
karşıladığı hala meçhul.
Bebekler anlamlı kelimelere benzer sesler çıkarmaya başlarken aynı zamanda
şarkı söyler gibi mırıldanmaya da başlarlar. Uzun ve karışık cümleler kurmayı
becerdikçe, daha uzun ve karışık şarkıları söyleme yetenekleri de artar. Ancak
beynin konuşmaya kumanda eden kısmında hasar olan hastaların
konuşamamalarına rağmen müzik yeteneklerinin devam ettiği de görülmüştür.
Son zamanlarda, beynimizde müziği algılayan bir alıcı bulunabileceği tezi ileri
sürülmektedir. Eğer bir gün bu alıcı bulunsa bile, bunun niçin beynimize
konulduğunun sebebi yine anlaşılamayacaktır.
Öğretilme yoluyla bir çeşit dans yapabilen veya dans olarak algılanamayacak
hareketleri olan canlıları saymazsak, doğada müzik ve ritim duygusu sadece
insanda vardır. Bu özelliğin nedeni ise hala tam olarak açıklanamıyor.